Sup-SEAkers ខែឧសភា #2 – ការប្រមូលព័ត៌មានប្រចាំសប្តាហ៍ពីតំបន់ផ្សេងៗ

Author: Ms. Sokun Theary Ty, Junior Research Officer, TYS CambodiaMedia Coordinator: Mr. Bun Vattana HENG, Media and Digital Communications Officer, TYS Cambodia ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ពី​សន្តិសុខ​របស់​វៀតណាម​អំពី​គម្រោង​ព្រែកជីក​ហ្វូណន​តេជោ ជាកង្វល់ខុសទិសដៅ វៀតណាមបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនាពេលខាងមុខរបស់កម្ពុជា ជាពិសេសទាក់ទងទៅនឹងផ្នែកយោធា ដែលក្តីបារម្ភហាក់ដូចជាផ្ដោតទៅលើហេតុផលមិនត្រឹមត្រូវ។ ទោះបីជាសក្តានុពលក្នុងការប្រើប្រាស់ព្រែកនេះមិនសំខាន់សម្រាប់វិស័យយោធា ដោយសារហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់ព្រែកជីក និងផលចំណេញសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់កម្ពុជាពីគម្រោងនេះក៏ដោយ ក៏វៀតណាមនៅតែទទូចថា ឥទ្ធិពលនយោបាយពីការប្រជែងគ្នារវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិននៃគម្រោងនេះនឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាស្ថិតនៅក្រោមសម្ពាធយ៉ាងខ្លាំង។​ ហ្វីលីពីន​ចង់​បណ្តេញ​អ្នកការទូត​ចិន​ចេញ ខណៈពេល​ដែល​ជម្លោះ​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូង​កំពុងផ្ទុះ ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិប្រទេសហ្វីលីពីនកំពុងអំពាវនាវឱ្យមានការបណ្ដេញអ្នកការទូតចិនក្នុងប្រទេស បន្ទាប់ពីការលេចធ្លាយការសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទរវាងឧត្តមនាវីហ្វីលីពីននិងអ្នកការទូតចិនដែលកំពុងពិភាក្សាអំពីជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងកំឡុងពេលដែលភាពតានតឹងរវាងប្រទេសទាំងពីរកំពុងកើតមានឡើង។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិហ្វីលីពីន បានបញ្ជាក់ទៀតថា ទង្វើបែបនេះត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការបំពានច្បាប់ជាតិរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីន ហើយការមិនគោរពច្បាប់ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។ ប្រទេលឥណ្ឌា និងអាស៊ាន មានការកើនឡើងជាអាទិភាពក្នុងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ ការស្ទង់មតិសកលមួយបង្ហាញ របាយការណ៍ស្ទង់មតិដែលចេញផ្សាយដោយ PwC បានបង្ហាញឲ្យឃើញថាមេដឹកនាំអាជីវកម្មនៅជុំវិញពិភពលោកកំពុងសម្លឹងមើលទៅ ប្រទេសឥណ្ឌា និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍​កាន់តែខ្លាំង ទុកជាគោលដៅកំណត់ខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ជំនួស កំឡុងពេលពីភពលោកទទួលរងសម្ភាធប្រកួតប្រជែងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន។ ការសិក្សានៅតែបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតទៅលើសារៈសំខាន់នៃប្រទេសចិន…

Sup-SEAkers May #2 – A weekly roundup of news from different regions

Author: Ms. Sokun Theary Ty, Junior Research Officer, TYS CambodiaMedia Coordinator: Mr. Bun Vattana HENG, Media and Digital Communications Officer, TYS Cambodia Vietnam’s Security Concerns About the Funan Techo Canal Project Are Misplaced Vietnam has expressed its strong concern over Cambodia’s upcoming Funan Techo Canal project especially in regards to military concern; however, the concerns…

Sup-SEAkers ខែឧសភា #1 – ការប្រមូលព័ត៌មានប្រចាំសប្តាហ៍ពីតំបន់ផ្សេងៗ

Author: Ms. Somavattey Pen, Junior Research Officer, TYS CambodiaMedia Coordinator: Mr. Bun Vattana HENG, Media and Digital Communications Officer, TYS Cambodia រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃចុះចេញពីតំណែងធ្វើឱ្យផ្អាក នយោបាយជាមួយមីយ៉ាន់ម៉ា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ លោក Parnpree Bahiddha-Nukara បានលាលែងពីតំណែងដោយមិននឹកស្មានដល់ បន្ទាប់ពីបាត់បង់តំណែងជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី នៅក្នុងការរុះរើគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ ការចាកចេញរបស់គាត់កើតឡើងចំពេលដែលប្រទេសថៃមានការចូលរួមយ៉ាងសំខាន់ក្នុងជម្លោះរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ជាកន្លែងដែលគាត់កំពុងដឹកនាំកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយ។ ការជំនួសរបស់គាត់មិនទាន់ត្រូវបានប្រកាសនៅឡើយទេ ដោយបង្កើនការព្រួយបារម្ភអំពីការបន្ត និងទិសដៅនៅក្នុងវិធីសាស្រ្តរបស់ប្រទេសថៃ។ ទោះបីជាមានការធានាថាកិច្ចការបរទេសនឹងបន្តមិនមានផលប៉ះពាល់ក៏ដោយ ក៏ពេលវេលានៃការលាលែងពីតំណែងរបស់លោក Parnpree បន្សល់ទុកគម្លាតនៃភាពជាអ្នកដឹកនាំនៅក្នុងជំហរវិវត្តរបស់ប្រទេសថៃចំពោះវិបត្តិរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ របៀបដែលការឈ្នះរបស់លោក Trump អាចផ្លាស់ប្តូរសម្ព័ន្ធភាពអាមេរិក និងហ្វីលីពីន ឯកអគ្គរដ្ឋទូតហ្វីលីពីនរំពឹងថាប្រទេសរបស់ខ្លួននឹងមានទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ក្រោមការដឹកនាំធ្វើជាប្រធានាធិបតីជាលើកទីពីររបស់លោក Trump ដោយសារតែជំហរប្រឆាំងចិនរួមគ្នារបស់ប្រទេសទាំងពីរ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកជំនាញព្រមានអំពីការផ្លាស់ប្តូរដែលអាចកើតមាន រួមទាំងការដកទ័ពផងដែរ។ ទោះបីជាមានសុទិដ្ឋិនិយមក៏ដោយ ក្តីបារម្ភនៅតែមានចំពោះការគាំទ្ររបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមកលើហ្វីលីពីន។ អ្នកវិភាគស្នើឲ្យមានជំហរម៉ឺងម៉ាត់ប្រឆាំងនឹងប្រទេសចិនក្នុងការរក្សាវត្តមានអាមេរិកនៅហ្វីលីពីនដោយមិនគិតពីរដ្ឋបាលដឹកនាំរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ថ្នាក់ដឹកនាំហ្វីលីពីនបានធ្វើការផ្សព្វផ្សាយអំពីគោលជំហររបស់ខ្លួនដែលប្រឆាំងនឹងចិនទៅកាន់ Trump…

Sup-SEAkers May #1 – A weekly roundup of news from different regions

Author: Ms. Somavattey Pen, Junior Research Officer, TYS CambodiaMedia Coordinator: Mr. Bun Vattana HENG, Media and Digital Communications Officer, TYS Cambodia Thai Foreign Minister Steps Down, Leaving Myanmar Policy in Limbo Thailand’s Foreign Minister Parnpree Bahiddha-Nukara resigned unexpectedly after losing his deputy prime minister post in a cabinet reshuffle. His departure comes amid Thailand’s crucial…

Sup-SEAkers April #4 – A weekly roundup of news from different regions

Author: Ms. Dalinna Chea, Research Office, TYS CambodiaMedia Coordinator: Mr. Bun Vattana HENG, Media and Digital Communications Officer, TYS Cambodia Thailand urges bigger ASEAN role in resolving Myanmar conflict On April 27, 2024, Thailand emphasizes the need for ASEAN to play a more significant role in resolving the crisis and facilitating dialogue between Myanmar’s military…

Sup-SEAkers ខែមេសា #4 – ការប្រមូលព័ត៌មានប្រចាំសប្តាហ៍ពីតំបន់ផ្សេងៗ

Author: Ms. Dalinna Chea, Research Office, TYS CambodiaMedia Coordinator: Mr. Bun Vattana HENG, Media and Digital Communications Officer, TYS Cambodia ថៃជំរុញឲ្យអាស៊ានអោយមានតួនាទី ធំជាងមុនក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះនៅមីយ៉ាន់ម៉ា នៅថ្ងៃទី 27 ខែមេសា ឆ្នាំ 2024នេះប្រទេសថៃបានបញ្ចេញមតិដេីម្បីសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើអាស៊ានដើម្បីអោយអង្គការប្រចាំតំបន់មួយនេះ ដើរតួនាទីសំខាន់បន្ថែមទៀតក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិ និងសម្របសម្រួលការសន្ទនារវាងរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា និងក្រុមគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ការអំពាវនាវនេះធ្វើឡើងចំពេលដែលមានការកើនឡើងនៃអំពើហិង្សា និងភាពចលាចលនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារយោធាក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១។ ការជំរុញរបស់ប្រទេសថៃឲ្យមានការចូលរួមរបស់អាស៊ានឆ្លុះបញ្ចាំងពីការព្រួយបារម្ភកាន់តែខ្លាំងឡើងក្នុងចំណោមប្រទេសជិតខាងក្នុងតំបន់ អំពីអស្ថិរភាពនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងផលប៉ះពាល់នានាដែលអាចកើតមានឡើងចំពោះតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងមូល។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូនេស៊ី៖ អាស៊ីអាគ្នេយ៍មិនត្រូវក្លាយទៅជាជម្រកសុវត្ថិភាពសម្រាប់អ្នកជួញដូរមនុស្សនោះទេ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូណេស៊ី Retno Marsudi បានបញ្ជាក់ថា ឥណ្ឌូនេស៊ីត្រូវតែចូលរួមកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងពហុភាគី ដើម្បីទប់ស្កាត់អាស៊ីអាគ្នេយ៍កុំឲ្យក្លាយទៅជាជម្រកសុវត្ថិភាពសម្រាប់អ្នកជួញដូរមនុស្សដែលមានពលរដ្ឋឥណ្ឌូនេស៊ីជាមុខសញ្ញាចម្បងរបស់ខ្លួន។ លោកស្រីបានលើកឡើងអំពីការកើនឡើងនៃនិន្នាការក្នុងការជ្រើសរើសជនបរទេស រួមទាំងជនជាតិឥណ្ឌូនេស៊ីផងដែរ ដើម្បីធ្វើការនៅក្នុងប្រតិបត្តិការបោកប្រាស់តាមអ៊ីនធឺណិតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ។ លោកស្រីបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតអំពីតម្រូវការកិច្ចសហការក្នុងចំណោមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងដៃគូអន្តរជាតិ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយមានប្រសិទ្ធភាព។ សមុទ្រចិនខាងត្បូង៖ ប្រទេសហ្វីលីពីនបដិសេធកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយទីក្រុងប៉េកាំងលើតំបន់ ថ្មប៉ប្រះទឹកដែលកំពុងមានជម្លោះ Second…

Sup-SEAkers ខែមេសា # 3 – ការប្រមូលព័ត៌មានប្រចាំសប្តាហ៍ពីតំបន់ផ្សេងៗ

Author: Ms. Reaksa Pin, Research Lead, TYS CambodiaMedia Coordinator: Mr. Bun Vattana HENG, Media and Digital Communications Officer, TYS Cambodia លោក លី សៀនលុង នឹងចុះចេញពីតំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរីនៅខែឧសភា ក្រោយពីកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសសិង្ហបុរីអស់រយៈពេល ២០ឆ្នាំ កន្លងមក លោក លី សៀនលុង (Lee Hsien Long) នឹងលាលែងចុះចេញជាស្ថាពរនៅ ថ្ងៃទី១៥ ខែឧសភា ខាងមុខនេះ ដើម្បីត្រួសត្រាយបេីកផ្លូវសម្រាប់មេដឹកនាំជំនាន់ទី៤ ឬ “៤ជ” នៃគណបក្សកាន់អំណាច «សកម្មភាពប្រជាជន» (PAP) ឡេីងមកបន្តវេន។ កាលពី ថ្ងៃច័ន្ទ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានប្រកាសជាសាធារណៈថា លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ឡូរ៉ែន វង្ស (Lawrence Wong) ដែលជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ និងជាសហប្រធាន…

Sup-SEAkers April #3 – A weekly roundup of news from different regions

Author: Ms. Reaksa Pin, Research Lead, TYS CambodiaMedia Coordinator: Mr. Bun Vattana HENG, Media and Digital Communications Officer, TYS Cambodia Lee Hsien Loong to step down as Singapore prime minister in May After 20 years in office, Singaporean Prime Minister Lee Hsien Long will step down this May 15 to pave way for the fourth…

Sup-SEAkers ខែមេសា # 2 – ការប្រមូលព័ត៌មានប្រចាំសប្តាហ៍ពីតំបន់ផ្សេងៗ

Author: Mr. Sournarabady San, Research Officer TYS CambodiaMedia Coordinator: Mr. Bun Vattana HENG, Media and Digital Communications Officer, TYS Cambodia ក្រុមកម្លាំងតស៊ូរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាដណ្តើមបានទីក្រុងព្រំដែន; ថៃត្រៀមខ្លួនសម្រាប់​ជនភៀសខ្លួន សហព័ន្ធជាតិការែន និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ក្រុមប្រដាប់អាវុធប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាមួយនេះទើបតែបានប្រយុទ្ធឈ្នះទាហានរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅក្រុងមីយ៉ាវ៉ាឌីជាប់ប្រទេសថៃ។ ជាប្រតិកម្មទៅកាន់ដំណឹងនេះ ប្រទេសថៃបានចាត់តាំងឲ្យមានទាហានខ្លួនល្បាតនៅតាមព្រំដែនយ៉ាងតឹងរឹង នៅក្នុងនោះយោធាប្រទេសថៃក៏បានបញ្ជាឲ្យយន្តហោះចម្បាំងរបស់ខ្លួនហោះបង្ហាញខ្លួនគម្រាមកាក់មិនឲ្យទាហានរបស់រដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ាដកថយចូលទឹកដីខ្លួនឡើយ។ សហព័ន្ធជាតិការែនរំពឹងថាខ្លួននឹងចូលគ្រប់គ្រងក្រុងមីយ៉ាវ៉ាឌីជាផ្លូវការនៅតែប៉ុន្មានថ្ងៃទៀតប៉ុណ្ណោះ ហើយពួកគេក៏បានធានាថានឹងរក្សាសេវាសង្គមឲ្យដើររលូន រួមជាមួយពាណិជ្ជកម្មនឹងក្រុងម៉ែស៊ុតប្រទេសថៃផងដែរ។ លើសពីនេះទៅទៀតរដ្ឋាភិបាលថៃបានបញ្ជាឲ្យយោធាខ្លួនកំចាត់សមាសភាពយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាទាំងឡាយណាដែលបំពានបូរណភាពទឹកដីខ្លួន។ មហាសេដ្ឋីអចលនទ្រព្យវៀតណាម Truong My Lan ត្រូវបានកាត់ទោសប្រហារជីវិតក្នុងករណីឆបោកប្រាក់ចំនួន ១២.៥​ពាន់លានដុល្លារ សេដ្ឋីអចលនទ្រព្យវៀតណាមអ្នកស្រី ត្រឹង មី ឡាន់ ត្រូវបានតុលាការប្រទេសវៀតណាមកាត់ក្ដីប្រហារជីវិត ដោយសារតែគាត់បានរំលោភច្បាប់ហិរញ្ញវត្ថុ ដោយបានបន្លំប្រាក់ពីធនាគារខ្លួនឯងបានប្រមាណ ១២.៥ ពាន់លានដុល្លាអាមេរិកតាមរយៈក្រុមហ៊ុនខ្មោចយ៉ាងច្រើនរបស់ខ្លួន។ គ្រាន់តែបំពានច្បាប់ធនាគារអ្នកស្រីអាចប្រឈមមុខនឹងទោស ២០ ឆ្នាំក្នុងពន្ធធនាគារទៅហើយ ប៉ុន្តែតំណាងគណៈរដ្ឋអញ្ញាប្រទេសវៀតណាមបានតវាថាគួរតែឲ្យមានទោសធ្ងន់ជាងនេះដោយសារតែទង្វើរបស់គាត់ធ្វើឲ្យមានចលាចលសង្គម និងឲ្យមានការប៉ះពាល់អវិជ្ជមានខ្លាំងទៅលើទំនុកចិត្តសាធារណៈលើរដ្ឋនិងបក្សកុម្មុយនិស្ដវៀតណាម។ ការឡើងកំដៅបានត្រលប់មកវិញនៅទូទាំងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ជាតំបន់ងាយរងគ្រោះពីឥទ្ធិពលបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ ហើយឆ្នាំនេះជាពិសេសផងដែរ សីតុណ្ហភាពបានឡើងរហូតសឹងមិនអាចទ្រាំបាន…

Sup-SEAkers April #2 – A weekly roundup of news from different regions

Author: Mr. Sournarabady San, Research Officer TYS CambodiaMedia Coordinator: Mr. Bun Vattana HENG, Media and Digital Communications Officer, TYS Cambodia Myanmar resistance seizes border town; Thailand braces for refugees The Karen National Union and its allies have recently defeated the Myanmar’s government troops in Myawaddy, a town bordering Thailand. Thai military personnel’s are heavily patrolling…